کولر گازی نام مصطلح برای کلیه دستگاه‌هایی است که شامل چرخه سرمایش بر مبنای تراکم و انبساط گاز هستند. این دستگاه‌ها، سیستم های تهویه مطبوع (Air Conditioner) نامیده می‌شوند. می‌دانید این سیستم‌ها، در اوقات گرم سال، خانه یا محل کار شما را خنک نگه می‌دارند، اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که کولر گازی چگونه کار می کند ؟ در حالی که اکثر مردم کولر های گازی را با سرما یا تولید سرما مرتبط می‌دانند، علم خنک سازی منزل شما در واقع با انتقال گرما سروکار دارد.

با از بین بردن آن گرما، هوای سرد باقی‌مانده، خانه شما را خنک می‌کند. جالب است بدانید که کولر گازی و یخچال شما تا حد زیادی به یک روش کار می‌کنند. تفاوتشان این است که یخچال فریزر شما یک فضای عایق بندی شده کوچک را خنک می‌کند اما کولر گازی تان، هوای خانه، محل کار یا مکان های تجاری‌تان را در دمای مناسب نگه می‌دارد.

کولر گازی می‌تواند دما، رطوبت یا کیفیت کلی هوا را تغییر دهد. به طور دقیق‌تر، کولر گازی با کشیدن انرژی گرمایی از هوای خانه، انتقال آن گرما به بیرون و جایگزین کردن هوای داخلی خانه با هوای سردتر، باعث خنک شدن فضای شما می‌شود.

با انتخاب لرنینگ همراه باشید تا با نحوه کار کولر گازی، مکانیزم کولر گازی، ساختار و قطعات کولر گازی، ویژگی‌های جدید و تکنولوژی های به کار رفته در آن، پنل داخلی و خارجی و اجزاء درون آن‌ها، انواع کولر گازی، سیکل سرمایش و گرمایش آن کاملا آشنا شویم.

قطعات کولر گازی

در حالت کلی این قطعات شامل:

1.کمپرسور

2.اواپراتور

3.لوله مویی

4.کندانسور

5.فن

6.راه انداز فن و کمپرسور(خازن)

7.شیر برقی (برای حالت گرمایش)

8.کنتاکتور(اختیاری) هستند

در ادامه به تعریف سیکل تبرید میپردازیم که از مفاهیم فوق استفاده کردیم و توضیح بیشتری همانجا می دهیم

عملکرد اسپیلت:قسمت سیکل تبرید

هنگامیکه گاز از پنل داخلی(اواپراتور) به کمپرسور (موتور بیرونی) بر میگردد، گرمای محیط را  گرفته با خود میبرد.

مایع در آن مرحله به گاز تبدیل شده است. مایع برای تبدیل به بخار شدنش از محیط گرما میگیرد و به دمای جوشش میرسد.

سپس گاز وارد کمپرسور می‌شود.

البته گاهی گاز با مایع مخلوط بوده که توسط قطعه ای به نام اکومولاتور جدا سازی گاز از مایع صورت میپذیرد.

بدین ترتیب که این مخلوط قبل از وارد شدن به موتور داخل آکومولاتور میرود.

قسمت مایع آن ته نشین شده، تنها گاز وارد کمپرسور میشود.

با این کار از آسیب وارد شدن به کمپرسور جلوگیری می گردد.

در ادامه به تکمیل بحث کولر گازی و نحوه کارکرد ان میپردازیم

دراین مرحله کمپرسور، گاز را فشرده می کند، با بالارفتن فشار، دمای گاز بالا می‌رود.

مرحله بعد گاز فشرده شده با دمای بالا وارد کندانسور (قسمت رادیاتوری شکل موتور بیرونی) شده

سپس با عبور از انجا و چرخش فن گرمای خود را از دست داده، تبدیل به مایعی پر فشار میشود.

این مایع بعد از عبور از لوله مویی فشار آن کاهش پیدا کرده، آماده ورود به اواپراتور (پنل داخلی) میشود.

مجددا گرمای محیط را گرفته تبدیل به گاز شده و به سمت موتور بیرونی میرود. این سیکل را سیکل تبرید مینامند.

در تولید گرما کولر گازی چگونه عمل میکند ؟

حالت گرمایش اسیپلت مانند حالت سرمایش آن است تنها با تفاوت جزیی است و در زمستان گرما را تأمین کند.

در تابستان، در سیکل مشخص دستگاه گرمای خانه را جمع می کند و آن به بیرون هدایت می کند.

اما در زمستان زمان استفاده از حالت گرمایی نوع چرخه تغییر میکند، این مرحله از طریق شیر برقی انجام میشود.

به این شکل که مبرد گرم شده در عوض انتقال به سمت کندانسور و خنک شدن آن توسط فن، به سیستم داخلی اواپراتور جریان میابد.

در این حالت شبکه اواپراتور “داغ” و شبکه کندانسور “خنک” است.

با به چرخش درآمدن فن داخلی و وجود اختلاف دما بین اواپراتور با محیط، فضای داخلی گرم میشود.

در زمستان، اسپیلت مانند پمپ حرارتی گرما را از هوای بیرون استخراج می کند و آن را در داخل خانه گردش می کند.

پمپ حرارتی در شرایطی که دمای بیرون از انجماد بالاتر باشد بهتر عمل می کند.

در زیر دمای صفر، انرژی اضافی ای اغلب لازم است.

اسپیلت می تواند 30 تا 60 درصد انرژی کمتر برای تأمین همان اختلاف حرارت در مقایسه با حالت سرماسازی از طریق عنصر گرمایش مقاومتی صرفه جویی کند.

انواع کولر گازی

به طور کلی 6 نوع کولر گازی وجود دارد، که هر کدام برای محیط یا دلیل خاصی طراحی شده‌اند. این 6 نوع دستگاه عبارت‌اند از:

• کولر گازی مرکزی
• کولر گازی پنجره‌ای
• کولر گازی دیواری
• کولر گازی پرتابل (قابل حمل)
• کولر گازی اسپلیت (دوتکه)
• کولر گازی ترمینال پکیج

کولر گازی مرکزی

یک کولر گازی مرکزی شامل اواپراتور، کندانسور و کمپرسور در یک واحد تکی است که بر روی سقف یا ناحیه‌ای بتنی در کنار ساختمان قرار می‌گیرد. از سمت واحد نصب شده، لوله‌ها از طریق دیوار بیرونی یا سقف عبور کرده و هوا را از داخل ساختمان کشیده و هوای خنک را بر می‌گردانند. این نوع از خنک کننده‌ها می‌توانند با کویل‌های گرم کننده یا گاز طبیعی داخل خانه برای تولید هوای گرم ترکیب شوند.

کولر گازی پنجره‌ای

کولر گازی‌های پنجره‌ای بیشترین استفاده را برای اتاق‌های تکی دارند و همه ی اجزا در یک جعبه بسته شده اند. این نوع کولر‌ها به طور معمول روی پنجره نصب می‌شوند و یک سیستم خروجی هوای گرم در پشت و کناره‌ها قرار گرفته در حالی که سیستم خنک کننده به سمت داخل است. یکی از معایب استفاده از این نوع سیستم از دست دادن امکان استفاده از پنجره‌ای که کولر بر روی آن نصب شده است.

کولر گازی دیواری

این نوع کولر گازی نیز همانند کولر گازی پنجره ای عمل می‌کند و به صورت یک تکه است. برای کسانی که دسترسی به پنجره ندارند، کولر گازی دیواری یک گزینه مناسب است اما برخلاف کولر گازی پنجره ای به صورت دائم نصب شده و امکان برداشتن آن‌ها وجود ندارد.

کولر گازی پرتابل (قابل حمل)

این سیتم مشابه سیستم کولر گازی پنجره ای است، اما میتوان آن را از اتاقی به اتاق دیگر جابه‌جا کرد. پایه‌های قرار گرفته بر روی بدنه این دستگاه باعث می‌شود بتواند بر روی زمین قرار بگیرد و به راحتی  جابه‌جا شود. این دستگاه تنها از یک خروجی برای برق و یک پنجره برای خروج هوا استفاده می‌کند.

کولر گازی اسپلیت (دوتکه)

این مدل کولر گازی انتخاب مناسبی برای خانه‌هایی است که امکان لوله کشی اسپیلت ندارند. سیستم‌های اسپلیت بدون نیاز به لوله، شامل کمپرسور و کندانسور در بیرون از ساختمان و یک یا چند واحد تهویه داخلی هستند. لوله‌های پلاستیکی این دو قسمت را به هم وصل می‌کنند و مبرد یا سرد کننده بین آن‌ها به چرخش در می‌آید.

کولر گازی ترمینال پکیج

این نوع از سیستم معمولا در فضاهای تجاری مانند هتل‌ها، بیمارستان‌ها و ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شوند. اگر تا کنون در هتل اقامت داشته اید، دیده اید که این سیستم‌ها معمولا بالاتر ازسطح و دقیقا زیر پنجره نصب می‌شوند. قسمتی که شما ممکن است ندیده باشید این است که سمت دیگر دیوار این کولرگازی یک سیستم خروجی دارد که هوای‌گرم را به بیرون از ساختمان می‌فرستد.

اگرچه این سیستم بیشتر در مکان‌های تجاری استفاده میشوند، برای استفاده در منزل نیز یک گزینه مناسب و با دوام هستند.

مزایای کولر گازی

زمان استفاده از کولرهای آبی گذشت.
امروزه مردم به جای اینکه از کولر‌های آبی استفاده کنند از کولرهای گازی اسپلیت مدل اینورتر برای سرد کردن محیط ساختمان استفاده می‌کنند.
اما آیا با مزایای و معایب کولرهای گازی آشنایی دارید که در هنگام خرید دچار سردرگمی‌نشوید؟
در اینجا ما ابتدا مزایای دستگاه را معرفی می‌کنیم و بعد به سراغ معایب این دستگاه تهویه مطبوع می‌رویم.

1. کمتر شدن آلودگی هوا
2. دارا بودن فیلتر ضد حساسیت
3. ظرفیت بالا کولر گازی در حالت سرمایشی و گرمایشی
4. نصب به صورت مستقل در مکان‌های مختلف
5. مدل اینورتر کم ترین مصرف انرژی را در کولر گازی دارد.
6. کولر گازی دارای قابلیت ترموستات دمایی است.
7. تنظیم خودکار دمای محیط
8. بی سرو صدا بودن کولرهای گازی اینورتر و اسپلیت
9. بهترین سیستم تهویه مطبوع
10. امکان رشد باکتری‌ها و کپک وجود ندارد.
11. محیطی صد عفونی خواهید داشت.

معایب کولر گازی

هر وسیله ای از دیدگاه هر شخصی معایبی دارد.
مثلاً از دیدگاه من یکی از معایب کولر گازی این است که هزینه ی زیادی را دارد.
ممکن است از نظر شما این مورد اصلاً برایتان بی اهمیت باشد.
در واقع با توجه به نیاز و امکاناتی که افراد از کولر گازی دارند ممکن معایب کم و بیش برای این دستگاه وجود داشته باشد.
با این حال ما در اینجا معایب کولرهای گازی که بیشتر به چشم می‌آید را معرفی می‌کنیم.

1. هزینه ی خرید کولرهای گازی بسیار زیاد
2. بیشتر مدل‌های کولرهای گازی مصرف انرژی زیادی دارند به جز مدل اینورتر
3. نباید زمان زیادی را در محیط‌های تهویه مطبوع قرار گرفت(تنگی نفس و خشکی پوست برای شخص ایجاد می‌کند)
4. تمیز نکردن فیلترهای کولر گازی باعث ایجاد بیماری‌های تنفسی و آلرژی می‌شود.