حسابداری بخش مهمی از هر کسب‌وکاری است، اما آیا در مورد حسابداری حقوق و دستمزد چیزی شنیده‌اید؟ حقوق و دستمزد مبلغی است که یک کسب‌وکار باید برای یک دوره معین به کارکنان خود بپردازد و معمولاً توسط بخش حسابداری یا کارگزینی یک شرکت مدیریت‌ می‌شود. در این مقاله به بیان این موضوع خواهیم پرداخت که حسابداری حقوق و دستمزد چیست، شامل چه مواردی می‌شود و ثبت سند آن چگونه است. یک نرم افزار حسابداری حرفه‌ای می‌تواند خیال شما را از همه محاسبات حقوق و دستمزد آسوده کند.

حسابداری حقوق و دستمزد چیست؟

معنی و مفهوم واژگان دستمزد و حقوق برای کسی نا آشنا و یا پیچیده نیست.

افرادی که در واحد حسابداری فعالیت می کنند و یا مسئولیت امور مالی و حسابداری را در هر شرکت و کسب و کاری بر عهده دارند ، وظیفه دارند کارکرد کارمندان و کارگران را به صورت دقیق محاسبه کرده و آن را در فرمت یک فیش رسمی که فیش حقوقی نامیده می شود به پرسنل ارائه دهند.

از آن جایی که حقوق پرسنل نیز در محاسبات مالیاتی نقش دارند ، اطلاعاتی که درباره ی حقوق و دستمزد پرداختی کارمندان وجود دارد باید به صورت ماهانه در دفاتر حسابداری شرکت ثبت شوند.

تفاوت میان حقوق و دستمزد:

حقوق: معمولا در قبال کار انجام شده توسط کارکنان اداری پرداخت می شود. مبالغ حقوق مطابق با قرارداد کاری است که میان کارگر و کارفرما بسته می شود و به صورت ماهانه پرداخت می شود.

دستمزد: هزینه ­ای است که مبنای آن ساعت کاری است و به صورت حق الزحمه و طبق ساعت کاری انجام شده، پرداخت می­شود. دستمزد در واقع نوعی پرداخت است که به کارگران از ماهر تا ساده پرداخت می شود.

اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد کدامند؟

اجزاء و عناصر تشکیل دهنده یک سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی و بدون در نظر گرفتن اینکه این سیستم برای موسسه بازرگانی و خدماتی و یا تولیدی طراحی شده به شرح زیر می باشد.

1- دایره کارگزینی

2- دایره ثبت ورود و خروج پرسنل

3- دایره حسابداری حقوق و دستمزد

که ما برای بررسی اجزاء و عناصر فوق الذکر به شکل کلی آنها را معرفی کرده و در ادامه بیشتر در ارتباط با آنها بحث کرده و جزئیات وظایف آنا مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهیم داد.

وظیفه دایره کارگزینی چیست؟

واحد کارگزینی در هر موسسه وظیفه تهیه و تدوین دستورالعملها و آئین نامه ای استخدامی پرسنل با رعایت و مد نظر قرار دادن قوانین کار و امور اجتماعی و سایر قوانین را بر عهده دارد و از طرفی وظایف دیگری در ارتباط یا پرسنل همچون آموزش، نحوه استفاده از مرخصی و تعیین شرح وظایف،نقل و انتقال پرسنل به سایر بخشهای موسسه و موارد مشابه را بر عهده دارد.

وظیفه دایره ثبت ورود و خروج پرسنل چیست؟

وظیفه این بخش جمع آوری اطلاعات مربط به زمان انجام کار پرسنل و در واقع حضور و غیاب هر یک از کارکنان در واحدها می باشد که به طرق و روش های خاصی این کار صورت می پذیرد.

وظیفه دایره حسابداری حقوق و دستمزد چیست؟

این دایره وظیفه تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد و تعیین مبلغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد قابل پرداخت به هر یک از پرسنل را به عهده دارد در واقع اسناد و مدارک حقوق و دستمزد هر یک از پرسنل و کارکنان در این دایره نگهداری می شود توجه دارید که بحث حسابداری هزینه حقوق و دستمزد در این دایره مطرح می شود.

تفاوت دستمزد اسمی و واقعی

دستمزد به دو دسته ی اسمی و واقعی تقسیم می شود که در ادامه مفهوم هر کدام بررسی خواهد شد.

• دستمزد واقعی

آن طور که در تعاریف آمده است ، دستمزد واقعی نسبت دستمزد اسمی به سطح کلی و عمومی قیمت هاست. به بیانی دیگر دستمزد واقعی بیانگر قدرت خرید فرد است.

• دستمزد اسمی

مقدار کلی دستمزد و پولی است که به فرد (نیروی کار) پرداخت می شود.

حسابداری حقوق و دستمزد شامل چه مواردی‌ می‌شود؟

حسابدار حقوق و دستمزد باید درآمدهای یک کارمند را در طول یک دوره مشخص محاسبه کند. این امر شامل حقوق سالانه و در صورت لزوم اضافه کاری‌ می‌شود.

در اینجا لیست کاملی از مواردی که باید هنگام محاسبه حقوق کارکنان در نظر بگیرید، آمده است:

• دستمزد ناخالص، حقوق، پاداش و پورسانت، سود سالانه
• کسر مالیات
• کسر حقوق، حق بیمه و طرح‌‌های پس انداز
• مزایای غیرنقدی کارفرما
• حق اولاد، مسکن، خوار و بار و بن کارگری
• ایاب و ذهاب

وظایف حسابداران حقوق و دستمزد

از جمله وظایف حسابداران در رابطه با اسناد و در روند حسابداری حقوق و دستمزد می توان به این موارد اشاره کرد:

• توانایی صدور سند حسابداری حقوق و دستمزد
• توانایی ثبت اسناد حسابداری مزایای نقدی و غیرنقدی
• توانایی صدور سند حسابداری پرداخت حق بیمه، مالیات حقوق و دستمزد
• توانایی طبقه‌بندی و تفکیک مدارک، مستندات و اسناد حسابداری
• توانایی انجام بایگانی اسناد حسابداری، مدارک و مستندات مرتبط
• توانایی محاسبه میزان مانده مرخصی کارکنان
• توانایی تعدیل مبلغ مانده مرخصی کارکنان
• توانایی صدور سند ذخیره مرخصی و بازخرید مرخصی کارکنان

اهمیت استفاده از حسابدار حقوقی

استفاده از سیستم حقوق و دستمزد و حسابدار حقوقی در شرکت و سازمان از اهمیت بالایی برخوردار است که مهمترین این موارد شامل , به وجود آوردن رابطه ای صحیح و مطلوب بین کارکنان , کارفرمایان و مقامات قانونی می باشد زیرا محاسبه و پرداخت به موقع و درست دستمزد و حقوق مهمترین عوامل در به وجود آوردن یک رابطه خوب و قابل قبول بین کارکنان و کارفرمایان است همچنین به کمک حسابدار حقوقی در شرکت می توان میزان اشتباهات در محاسبات حسابداری را به حداقل کاهش داد.

قوانین حاکم بر حقوق و دستمزد:

برای تعیین حقوق و دستمزد قوانینی وجود دارد که حسابداران بر طبق آنها اقدام به محاسبه حقوق و دستمزد کارکنان می کنند. این قوانین به شرح زیر است.

• مبنای محاسبه حقوق و دستمزد 30 روز کاری در ماه است.
• فرمول محاسبه حقوق و دستمزد در ماه های 31 روزه این گونه است که حقوق را بر 30 تقسیم کرده پاسخ در 31 ضرب می شود.
• ساعت کاری هر کارمند در هفته حداقل 24 ساعت است.
• حداقل ساعت کاری یک کارگر در طول یک ماه 220 ساعت است.
• مبلغ اضافه کاری 40 درصد بیشتر از ساعات کاری معمولی است.
• محاسبه 30 روز کاری با احتساب روز جمعه است که کارکنان تعطیل هستند اما هنگام محاسبه روز جمعه هم محاسبه خواهد شد.
• ساعت شروع کار از 6 صبح و پایان ساعت کاری در ساعت 22 شب است.
• مبنای محاسبه عیدی دوبرابر حقوق پایه است مشروط بر ان که از سه برابر حداقل حقوق دریافتی همان سال بیشتر نشود.